009 As Aceas de Verxeles
- Provincia: Lugo
- Concello: Viveiro
- Parroquia: Viveiro (Santiago)
- Lugar: Viveiro
- Paraxe: Ría de Viveiro
- Coord. Xeográficas - Latitude: 43.65650491560459
- Coord.Xeográficas - Lonxitude: -7.6036870493362585
- Coordeadas UTM: H 29 // X 612708.49 // Y 483485.96
- Clasificación: Muíño de mar
- CNAE: 10.61 Fabricación de produtos de muiñaría
- Comarca: A Mariña Occidental
- Marco Xeográfico: Ría de Viveiro
- Ámbito: Urbano
Tipo de propiedade:
Privada
Visitable:
Si, exteriormente
Historia:
Gabriel Galcerán “hizo y edificó por su cuenta unas aceñas o molinos harineros en el sitio denominado de Vergeles” a finais do século XVIII.
No ano 1864, Benito Galcerán, neto do anterior, vende as aceas a D. Nicolás Dorado Pernas quen dez anos máis tarde vende o muíño a D. Ramón do Chao López. Este, a súa vez, vólveo a vender a D. Francisco Castiñeiras Moreiras, e vai cambiando de dono a través dos consecutivos herdeiros ata que en 1951 D. Carlos Penabad e D. José Antonio Chao Cal o adquiren para a construción de dous chalés, mantendo só a planta baixa orixinal.
Descrición Xeral do Entorno:
Situado na ría de Viveiro, onde verte as augas o río Xunqueiras que bordea o muro do convento de Valdeflores.
Construcción:
Finais do século XVIII.
Abandono:
Segunda metade do século XX (1955-1960).
Descrición:
O muíño ten un muro da presa moi longo e dividido en dous tramos, o primeiro de perpiaños e cachotes e o segundo fundamentalmente de terra. A presa é de grandes dimensións, e trátase dunha xunqueira aproveitada tradicionalmente polos veciños.
A edificación estaba composta de dous pisos. Na planta baixa sitúanse catro canles de entrada da auga para mover as maquinarias, e dous arcos na saída.
A planta alta, hoxe completamente modificada, estaba destinada a vivenda.
O muíño tiña catro pedras, dúas albeiras e dúas negreiras, para moer trigo e millo.
Tempo de uso:
Todo o ano, aproveitando as mareas vivas cando se moían durante oito días seguidos, seis horas sen interrupción.
Actividades laborais:
Elaboración de fariñas de trigo e millo.
Emprego:
Un muiñeiro.
Materias Primas:
Trigo e millo.
Produtos Elaborados:
Fariñas de trigo e de millo. A moenda marcábase na proporción de 1 quilo por ferrado.
Distribución e comercialización:
A xente que ía moer viña de Viveiro maioritariamente, pero tamén de Xove, Xuances, etc.
Referencias Bibliográficas:
Bas López, B. Muíños de marés e de vento en Galicia. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, 1991. 439 p.: il. ISBN 84-87819-13-3
Data de Actualización:
2009